Ndinaya
Ndị homonụ bụ ihe arụpụtara site na ọrịa endocrine, nke mgbe ewepụtara ya n'ọbara na -emepụta mmegharị nke ụfọdụ usoro, wee si otu a tinye ụfọdụ n'ọrụ akụkụ ahụ.
N'ụzọ dị otu a, homonụ anụmanụ dị n'ụdị ndị ozi nke na -ahazi ọrụ akụkụ ahụ dị iche iche, na -eru nsọtụ ya niile site n'ọbara, na -enweta mgbanwe dịka osooso nke metabolism na ọnụego obi, mmepụta mmiri ara ehi ma ọ bụ mmepe nke akụkụ ahụ mmekọahụ.
Ihe niile ihe di iche iche di iche iche mepụta homonụ: ndị a pụtara na anụmanụ na osisi. Agbanyeghị, dị ka ọ dị na mbụ, ahụ nwere ọtụtụ ọrụ ndị ọzọ. ụdị homonụ ha na -amụba ọtụtụ ihe karịa, ebe na nke abụọ, ha na -ejedebe naanị n'otu obere oge.
Ndị homonụ anụmanụ bụ ihe ndị a na -ebugharị n'ọbara n'ụzọ dị irè, ma nwee mmetụta n'ahụ akụkụ ma ọ bụ anụ ahụ ụfọdụ, na ya ụlọnga nke na -agwakọta ma ọ bụ na sel ndị na -agbanwe agbanwe, na -etinye aka na usoro a maara dị ka nkwukọrịta ekwentị.
Hormones nwere ike ịbụ ihe eke ma ọ bụ ihe sịntetik, a na -ejikwa ụma eme ihe maka ụfọdụ nsogbu ahụike. Ọkachamara ahụike nke na -ahụ maka ọmụmụ banyere ọrịa homonụ bụ endocrinology, ma nwee dịka ọrịa ndị a na -ahụkarị nke na -agwọ ọrịa shuga, hypothyroidism ma ọ bụ hyperthyroidism.
Atụmatụ
N'etiti ọrụ nke homonụ na -arụ, ojiji na ịchekwa ike pụtara ihe; ibu, mmepe na mmeputakwa; ịnọgide na -enwe ọ̀tụ̀tụ̀ ọbara nke ihe ọidsụidsụ, nnu, na shuga; nhazi ọkpụkpụ na akwara; na n'ikpeazụ mgbanwe nke mmeghachi omume nke sistemụ mmetụta na moto n'ihu ihe mkpali dị iche iche.
N'ime ụmụ anụmanụ, a na -ezobe homonụ site na glands endocrine na -adịghị emebi emebi ozugbo n'ọbara.
Nlereanya nke homonụ anụmanụ
| Insulin | Somatotrophin |
| Gulcagon | Gonadotropin |
| Parathormone | Adrenalin |
| Calcitonin | Hormone na -akpali akpali |
| Progesterone | Luteinizing homonụ |
| Aldosterone | Angiotensin |
| Homonụ antidiuretic | Adrenaline (epinephrine) |
| Prolactin | Cortisol |
| Glucocorticoids | Erythropoietin |
| Oxytocin | Melatonin |
| Thyroxine | Estradiol |
| Estrogen | Bradykinin |
| Ndị Androgens | Somatropin |
| Progesterone | Triodothyronine |
| Testosterone | Androsteneodione |
N'okwu nke akwụkwọ nri, a na -akpọ homonụ aha phytohormones, na ha predominantly mezie physiological phenomena nke osisi. A na -emepụta ha na obere osisi na anụ ahụ, ebe ọ bụ na klas a ihe dị ndụ ọ nweghị glands.
Ụgbọ mmiri ndị a bụ ndị na -enye ohere ịkwaga n'ihe metụtara homonụ nke osisi, nke na -egosikwa ihe ịtụnanya nke mmegide na nguzozi homonụ, nke na -eduga n'usoro iwu ọrụ osisi: n'ụzọ dị otu a, a na -edozi enweghị usoro ụjọ.
Atụmatụ
Ndị osisi homonụ Osisi ahụ na -agwakọta ha, a na -ahụ ya na oke anụ ahụ n'ime anụ ahụ, ọ nwere ike rụọ ọrụ n'ọnọdụ njikọta ha ma ọ bụ na ndị ọzọ. Osisi n'ogo nke anụ ahụ ha na -emepụtakwa ihe ndị na -ebelata ma ọ bụ na -egbochi uto, na mgbe ụfọdụ otu ihe ahụ na -emepụta mmetụta ndị ọzọ dabere na anụ ahụ ebe emere nzaghachi ya.
Hormone osisi na -achịkwa ọtụtụ ihe omume: uto osisi, ọdịda akwụkwọ, ifuru, mkpụrụ osisi, na mkpụrụ.
Ihe atụ nke homonụ osisi
E kewara ha ise, ma edepụtara ha n'okpuru ọrụ ha:
- Auxins: Mkpụrụ osisi ya, uto kwụ ọtọ nke osisi na ifuru na -adabere na homonụ nke ụdị a.
- Cytokinin: Ha na -eme ka nkewa sel ma ọ bụ mitosis mee ngwangwa, na -eme ka osisi ahụ na auxins too.
- Gibberellins: Ha na -akpata uto nke azuokokoosisi na epupụta, na germination nke mkpụrụ.
- Ethylene: Hormones nke na -eme ka mkpụrụ osisi chara acha, ịka nká nke osisi na ọdịda nke akwụkwọ, okooko osisi na mkpụrụ osisi.
- Abicic acid: Hormone nwere mmetụta mgbochi, ebe ọ na -egbochi uto nke azuokokoosisi.
Ozi ndị ọzọ?
- Ihe Nlereanya nke Hormones
- Ihe Nlereanya nke Endocrine na Exocrine Glands
- Ọmụmaatụ sel ndị pụrụiche
