Ndinaya
Ndị ụmụ anụmanụ Ha bụ anụ na -agba ama ama, n'ezie ha bụ vertebrates nke mbụ si na mmiri gafere na ala. Eg. toad, frog, salamander.
N'oge gara aga, ndị amphibians na -anọchite anya otu anụmanụ dị oke mkpa, ma n'ihi ọnụọgụ nke ụdị dị na n'ihi oke ahụ ha. Agbanyeghị, ihe na -akpụ akpụ na -ejide ha na mmalite, na -ebelata otu a ka ọ bụrụ ụdị ole na ole.
A na -eme atụmatụ na ndị Amphibi sitere na azụ ihe dị ka nde afọ 360 gara aga, na anụ ndị na -akpụ akpụ mechara mepụta n'ime ha, nke mere ka ụmụ anụmanụ na anụ ufe nke taa pụta.
Ihe Nlereanya nke ndị amphibians
- Ahịrị nkịtị
- Nnukwu toad
- Salamander
- Triton
- Awo nsi
- New Zealand frog
- Seychelles frog
- Osisi awo
- Ahịrị na -acha anụnụ anụnụ
- Axolotl ma ọ bụ ajolote (salamander Mexico)
- Cecilia
- Salamander ụkwụ na -akwụghị ọtọ
- Ụgha newt jalapa
Njirimara ndị Amphibian
Ndị Amphibians nwere akpụkpọ anụ, na -eku ume ha enweghịkwa ụkwụ mgbe ha na -eto eto; mgbe ha toro, ha na -eku ume n'akpa ume ma nwee ụkwụ anọ nwere akpụkpọ anụ.
Na mgbakwunye, ha na -enweta metamorphosis, ya bụ, ha na -agafe usoro ndụ dị iche iche, ọkachasị atọ:
- Nke ahụ akwa
- Ndị larval (nke ume iku ume)
- Ndị okenye (nke ngụgụ ume).
N'ezie, ha bụ naanị mkpụrụ ndụ ihe nketa na -enweta metamorphosis.
Ụfọdụ atụmatụ:
- Ndị amphibians toro eto nwere ike ibi na mmiri ma ọ bụ n'ala (ndụ ọkara ọkara ụwa), larvae nwere ike ibi na mmiri.
- Ndị Amphibians na -eku ume site na akpụkpọ ahụ (iku ume anụ ahụ), iji mee ka akpụkpọ ahụ dị mmiri mmiri ma gbochie nkụcha, ha nwere glands nke ha na -esi ewepụta imi.
- Ha bụ anụmanụ nke njikọta spam nke dị n'ime ma ọ bụ nke ime na nke na -akpụ akpụ.
- Ha enweghị ntutu ma ọ bụ akpịrịkpa.
- Ha na -eri ụmụ ahụhụ, ikpuru, slugs, na ududo; nwekwara akwụkwọ nri ma ọ bụ obere anụ ara, yana azụ na larvae.
- Mgbe okpomọkụ dị na mpụga dị ntakịrị, ha na -adịkarị ka ha anaghị arụ ọrụ, na -adịkwa ndụ site na idobe abụba ndị ha chịkọbara n'ime ahụ ha.
- Ndị a bụ anụmanụ na -eri nri ha n'ekwatabeghị ya na mbụ.
- Ha nwere akụkụ ahụ e ji amata ya, cloaca, nke na -eje ozi dị ka naanị ụzọ isi apụ apụ nwere ọrụ urinary na ọmụmụ.
Nhazi
Enwere iwu atọ ma ọ bụ klaasị nke ndị amphibians:
- Gymnophiona ma ọ bụ apodes (enweghị aka na ụkwụ)
- Caudata ma ọ bụ caudates (nwere ọdụ)
- Anura ma ọ bụ anurans (frogs na toads).
A na -eme atụmatụ na enwere ụfọdụ 4,300 ụdị amphibians nke na -ebi taa, mana ka ọ dị, ọ bụ otu ihe ọmụmụ nke ọnụ ọgụgụ ndị mmadụ na -ada ada nke ukwuu ruo oge ụfọdụ n'akụkụ a, ọkachasị n'ihi mgbanwe nke ebe obibi ha na mgbanwe ihu igwe.
