Ndinaya
Ụdị olumba (ma ọ bụ olumba) bụ akpaala okwu ma ọ bụ akpaala okwu dị iche iche nke na -amata otu dị iche iche nke ndị na -asụ asụsụ, na -agbaghaghị ịdị n'otu asụsụ nke asụsụ ha. Dị ka ọmụmaatụ: Osimiri Plate, Central America, Riojan.
Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ asụsụ niile ka a na -egosi dị ka nnukwu ọgbakọ dị iche iche, jikọtara na mpaghara na ọdịbendị nke ndị na -asụ asụsụ ndị a. Asụsụ bụ asụsụ dị iche iche ma ọ bụ usoro asụsụ a na -asụ.
Ha nwere ike dị ọtụtụ, ọkachasị n'asụsụ dịka Spanish, nke a na-asụ na mpaghara ụwa a buru ibu ma dịkwa anya. N'asụsụ a, ọ bụghị naanị na enwere ọdịiche dị mkpa n'etiti Spanish nke America na nke Spain, kamakwa a na -achọpụta ụdị olumba dị iche iche n'ime Spain n'onwe ya na n'ime America.
Ihe yiri nke ahụ na -eme n'asụsụ Mandarin Chinese (nke a na -akpọkarị 'Chinese' ma ọ bụ ihe na -erughị nde mmadụ 836 na -asụ ya), nke gụnyere Standard Mandarin (nke a na -asụ na Beijing) na olumba ndị ọzọ a na -asụ na mpaghara ndị ọzọ, dị ka Yángzhōu, Xī'ān, Chéngdū na Língbǎo.
Ụfọdụ ihe na -ebute ọmụmụ dị iche iche olumba bụ mmetụta ndị mmadụ nwere ike inwe na ngalaba asụsụ na nkewa oke ala nke na -ebutekarị mgbanwe dị iche iche.
Ọkachamara na ọdịdị ala bụ ndị na -enyocha usoro ndị a. A naghị ele ya anya dị ka ọrụ dị mfe idobe oke nke ụdị ndị a, ebe ọ bụ na asụsụ dị iche iche nke na -akọwa ụdịdị olumba ọ bụla nwere mgbatị na -agbanwe agbanwe, na mgbe mgbe, ọ naghị adị iche nke ukwuu na ndị ọzọ sitere n'otu ebe.
Ụdị asụsụ ndị ọzọ bụ:
- Diastratic (ma ọ bụ olumba ọha). O nwere ihe jikọrọ ya na ọkwa mmekọrịta mmadụ na ibe ya ma ọ bụ ọkwa ihe ọmụma nke asụsụ ahụ (ụdị omenala dị iche iche, mkparịta ụka, okwu rụrụ arụ), nke a na -ejikọkwa na akụkụ mmekọrịta ọha na eze nke ọkà okwu.
- Diaphase (ma ọ bụ ọrụ). Nyochaa ojiji asụsụ n'asụsụ dị iche iche gbara ihe omume nkwurịta okwu ahụ gburugburu.
Ọ nwere ike ijere gị ozi:
- Akwụkwọ ọkọwa okwu mpaghara na akwụkwọ ọkọwa okwu ọgbọ
- Localisms (sitere na mba dị iche iche)
Ịmaatụ nke ụdị olumba dị iche iche
Ihe atụ asatọ nke mbụ dị n'okpuru na -emetụta mpaghara dị iche iche nke Ala Iberian, ise na -esote bụ ụdị nke Asụsụ Spanish ekwu na America; asaa ndị ikpeazụ bụ olumba nke Ịtali ekwu okwu n'akụkụ dị iche iche nke Italy:
- Navarrese
- Riojano
- Oke
- Murciano
- Onye Andalusian
- Canary
- Manchego
- Aragonese
- Ntughari
- Caribbean
- Central America
- Andean
- Onye Amazon
- Piedmontese
- Friulan
- Tuscan
- Romanesco
- Umbro
- Calabrian
- Campano
- Hụ ọmụmaatụ ndị ọzọ na: Ịmaatụ olumba