Ndị iwu obodo bụ alaka kacha mkpa nke iwu nkeonwe, na akọwapụtara ya nke ọma n'ọtụtụ koodu obodo nke ụwa. A ghọtara ya dị ka usoro iwu na -ahazi njikọ, Ikike na ọrụ dịịrị ndị mmadụ n'ụdị agwa ha, nke nwere ike ịmanye ma ọ bụ afọ ofufo, anụ ahụ ma ọ bụ iwu, yana nkeonwe ma ọ bụ nke ọha. Mmekọrịta dị n'etiti ndị mmadụ n'otu n'otu na steeti na -adabakwa na ngalaba iwu obodo.
Ndị A na -ejikọ ikike obodo nke iwu na azụmahịa, ọ bụkwa otu mpaghara ebe a na -emeso ihe abụọ ahụ: n'eziokwu, aha zuru oke nke koodu obodo bụ Usoro Obodo na Azụmaahịa.
Hụkwa: Ihe Nlereanya nke Iwu Ọha, Nkeonwe na nke Ọha
N'ụzọ dị otu a, ọ bụ ihe amamihe dị na ya iche na iwu obodo bụ nke dabere na ụlọ ọrụ atọ:
- nke onye (na nchikota nke ikike na ọrụ ha, ikike ha, mba na njirimara ndị ọzọ);
- nke ezinụlọ (ihe ndị metụtara iwu metụtara mmekọrịta ezinụlọ);
- nke ihe nketa (otu ngwongwo nke mmadụ).
A ikpe obodo Ọ bụ ụdị nkwupụta onye mmadụ tinyere, na nke ahụ na -achọ ka amata ikike ndị e guzoberen'iwu ma ọ bụ nkwupụta nke ikike onwe onye, yana ịkwụghachi ụgwọ ndị e nwetara site na imebi ikike.
Mkpa koodu obodo na -enweta agwa dị mkpa n'ihe gbasara ikpe obodo, ebe ọ bụ kpọmkwem ihe enyere na koodu ahụ bụ ihe gbasara klaasị ikpe a: mgbe a bịara n'ihe omume nke iwu ntaramahụhụ na -achịkwa, ikike mpụ ga -abụ na -ahụ maka iwere ihe a chọrọ.
Nghọta mkpesa obodo bụ usoro siri ike nke a ga -egosi ndị na -etinye ọnụ, eziokwu na ihe iwu kwadoro nke onye na -ekwu maka ebubo ha ga -egosi. Ya mere, itinye aka nke onye ọka iwu dị mkpa.
Ụlọ ikpe ga -enwerịrị nkwupụta ahụ site na mkpebi, ma ọ bụrụ na ọ ga -akpọ ndị otu ahụ ka ọ bịa ga -agbalị iru nkwekọrịta na ọ bụrụ na ọ dị, onye ọka ikpe ga -achịkọta ya n'ahịrị wee bụrụ iwu.
Ọ bụrụ na ọ nkwekọrịta anaghị eme, ọ ga -aga n'ihu ikpe ọnụnụ nke a ga -ewepụta ihe akaebe kwekọrọ na ya, ka onye ọka ikpe nwee ike chepụta nkwubi okwu ya wee nọrọ n'ọnọdụ ikpebi ahịrịokwu.
Mgbe ahụ, iwu obodo na -etinye aka na ọnọdụ adịghị mma maka steeti, nke bụ mmekọrịta ime obodo nke ezinụlọ.
Nke a na -ebutekarị nnukwu nsogbu, na iji zere ịda iwu iwu, ọ na -abụkarị iwu gụnyere ihe dị iche iche iji wepu ihe mgbochi maka ụmụ nwanyị ma ọ bụ ụmụ agbọghọ ka ha tinye akwụkwọ mkpesa megide di ha ma ọ bụ nne na nna ha, ma ọ bụ kpochapụ nkwenye nkwenye di na nwunye maka ụmụ nwanyị itinye akwụkwọ ikpe.
Ọ na -abụkarịkwa mgbe a na -ewetara ndị ọrụ gọọmentị akwụkwọ mkpesa maka enweghị ọrụ ha iji gbochie ma ọ bụ taa ntaramahụhụ ahụ.
Nke a bụ ndepụta nkwupụta iwu obodo nkịtị, nke enweghị ikewapụ n'iwu azụmahịa:
- Ikpe maka ihe nketa.
- Iwu ikpe gbasara nzuzo.
- Mkpesa maka ichebe oge.
- Ikpe gbasara ime ihe ike nwoke na nwanyị.
- Ikpe iji nwetaghachi ihe onwunwe.
- Ikpe maka mmebi.
- Ikpe ikpe metụtara ikike ruuru mmadụ.
- Ikpe gbasara asọmpi na -ezighi ezi.
- Ikpe ikpe na mgbazinye obodo.
- Ikpe ikpe na -arịọ nri ruru site n'usoro iwu.
- Ikpe ikpe metụtara onyinyo nke onye ahụ.
- Ikpe ikpe ịkpa oke.
- Ikpe gbasara ime ihe ike ezinụlọ.
- Iwu maka imebi nkwekọrịta.
- Iwu maka ịgba alụkwaghịm.
- Ikpe ikpe na -azọrọ imezi nke eziokwu na -ezighi ezi.
- Iwu maka nkwụsị nke ọrụ.
- Ikpe gbasara ihe ọgụgụ isi.
- Mkpe ikpe maka ịkwatu osisi, kọlụm ma ọ bụ ihe ndị ọzọ nwere ike ibute mmebi maka onye gbara akwụkwọ.
- Chọrọ ịrịọ nchịkọta nke ụgwọ mgbanwe, nlele ma ọ bụ ndenye nkwa.
