Ndinaya
Ndị osimiri Ha bụ mmiri iyi dị mma nke na -asọga na kọntinent, site na elu dị elu ruo na akụkụ ala. N'ụzọ dị otu a, enyemaka ahụ bụ ihe na -ekpebi njirimara osimiri ahụ, ihe na -adị ma na obere iyi na osimiri ndị nwere oke mmiri na -asọ asọ n'ụwa.
Ndị osimiri eruba anaghị adịkarị agbanwe agbanwe, ha niile ha na -asọba n'oké osimiri, ọdọ mmiri na mgbe ụfọdụ oke osimiri n'onwe ya, site na estuaries ma ọ bụ usoro hydrographic ndị ọzọ na-eme ka o kwe omume ịgbasa ohere nke mmiri na-esi na ya gafere: site na mmiri ndị a mechiri emechi, a na-emepụta gburugburu mmiri, n'ihi usoro anụ ahụ na usoro dị mgbagwoju anya nke ewepụtara ebe ahụ. .
Enwere oge, n'aka nke ọzọ, na osimiri ahụ na-asọba naanị n'ime osimiri ọzọ, nke bụ ihe a na-akpọ osimiri ndị na -asọpụrụ. A na -akpọ ebe ebe nhazi mmiri na -ekewa (ma ọ bụ sonye) njikọta, na asọba osimiri nke na -enweta ndị na -asọpụrụ ya na -adịkarị ala karịa nke bu ya ụzọ.
Ọ nwere ike ijere gị ozi:
- Osimiri nke North America
- Osimiri nke Central America
Ndị osimiri kacha ibu n'ụwa, nke Amazon nke dị na South America, nwere kilomita 6,800 na ụzọ gafere ihe karịrị otu puku ndị ọrụ mmiri, ihe dị ka osimiri 25 nwere ogologo ihe karịrị otu puku kilomita. Ogo nke Osimiri Amazon dị ịtụnanya, na -ekpuchi naanị 40% nke South America.
Dị ka ọ dị na North America, n'ime South America Enwere agbụ ugwu nke na -agafe ọdịda anyanwụ nke kọntinent ahụ site na North ruo South, agbụ Andean. Na South America, a na -akpọ agbụ a Ugwu Andes, ọ bụ isi maka ebumnuche nke usoro hydrographic nke etolite na kọntinent ahụ.
Ndị biome nke mpaghara ndịda ndịda na -abụkarị ebe okpomọkụ, ọkachasị a biome nke oke ohia iru mmiri: ọdọ mmiri Amazon nke a kpọtụrụ aha n'elu na -agba ọtụtụ n'ime njem ya na mpaghara ahụ. Ndị biomes ndị ọzọ nke etinyere n'akụkụ osimiri South America gụnyere oke ọhịa na -acha akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ mgbe niile, oke ọhịa nwere oge nwere oge, savannas nke ebe okpomọkụ nwere ahịhịa ahịhịa, ma ọ bụ osisi ugwu dị na mkpọda ugwu Andes.
Ndepụta na -esonụ gụnyere ụfọdụ aha osimiri na South America, na nkọwa dị nkenke nke ụfọdụ n'ime ha.
- Osimiri Amazon: Isi mmalite ya na -apụta na Peru, na njikọta nke osimiri Marañón na Ucayali. A na -eme ka ịdị ukwuu ya pụta ìhè site n'ịhụ na ọ bụ osimiri kachasị ogologo, nke kacha dị ike, nke na -agbasasị, na nke miri emi na oke mmiri kachasị ogologo n'ụwa.
- Osimiri Orinoco: Ọ bụ osimiri nke atọ kacha ibu n'ụwa. Ọ na -eme na nnukwu idei mmiri, n'ihi oke mmiri ozuzo nke na -ebupụta mmiri nke na -emepụta nnukwu idei mmiri. Ọ na -enweta ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ osimiri 200 nke nwere ihe karịrị narị ise na -asọ asọ.
- Osimiri Parana: Osimiri nke bụ akụkụ nke nnukwu ọdọ mmiri La Plata. A na -ekewa ya dị ka osimiri na -enye ndụ, n'ihi na ọ na -eburu ma na -adọkpụpụta sedimenti na -asọba.
- Osimiri Paraguay: Amụrụ na Steeti Brazil nke Mato Grosso, ma na -eje ozi dị ka oke na mba atọ; n'etiti Brazil na Bolivia, n'etiti Brazil na Paraguay, na n'etiti Paraguay na Argentina. Ọ bụ nnukwu akwara osimiri Paraguay.
- Osimiri ọlaọcha: Osimiri nwere oghere, nke etolite na Argentina na Uruguay site na nhazi osimiri Paraná na Uruguay. Ọ nwere ihe pụrụ iche nke ịbụ osimiri kachasị obosara n'ụwa.
- Osimiri Uruguay
- Osimiri San Francisco
- Osimiri Tocantins
- Osimiri Essequibo
- Osimiri Xingu
- Osimiri Purús
- Osimiri Mamoré
- Osimiri Madeira
- Osimiri Ucayali
- Osimiri Caquetá
- Osimiri ojii
- Osimiri Magdalena
- Osimiri Marañón
- Osimiri Pilcomayo
- Osimiri Apurímac
Nwere ike ijere gị ozi
- Osimiri nke North America
- Osimiri nke Central America
- Ọmụmaatụ nke oke osimiri mepere emepe na emechiri emechi
- Nlereanya nke ọdọ mmiri
