Ndinaya
Ndị mmetọ ala A na -emepụta ya site na nchịkọta ihe ruo ọkwa na -emetụta nlanarị na mmepe nke ihe ọjọọ ihe dị ndụ. N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, ha nwere ike imetụta ndụ osisi, anụmanụ na ọbụna mmadụ.
Mmetọ bụ ọnụnọ nke ndị na -emebi ihe na mpaghara ọ bụla nke gburugburu ebe obibi. Ndị na -emetọ ihe nwere ike ịbụ ma organic na inorganic. E nwere ọtụtụ ihe nwere ike bụrụ mmetọ na ọnọdụ ndị ọzọ, mana nke adịghị n'ime ala. Ọmụmaatụ, organic n'efu nke ihe dị ndụ nwere ike merụọ ebe mmiri si abịa, mana ọnụnọ ha anaghị emerụ na ala.
Ndị Ihe ndị na -emetọ emetọ ihe ọkụkụ na -amịkọrọ ha nke mbụ. N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, a na -ahụ ha na oke osisi karịa n'ụwa ma si otú a na -eri anụmanụ ma ọ bụ mmadụ. A na -akpọ usoro nnyefe ihe (nke na -edozi ahụ na nke na -emetọ emetọ) site na eriri nri agbụ nri.
N'aka nke ọzọ, ihe ndị na -emetọ ala nwekwara ike banye na mmiri dị n'ime ala.
Ugbu a, a na -ejikọkarị isi mmalite mmetọ ọrụ mmekọrịta akụ na ụba na -emepụta na -emetọ ihe mkpofu. Agbanyeghị, ọ dị mkpa iburu n'uche na enwerekwa ihe ndị ọzọ na -emetọ ikuku. Dịka ọmụmaatụ, ọla dị n'ime nkume ma ọ bụ ntụ nke ihe ndị ahụ mepụtara mmetọ mgbawa. Ha anọghị na ndepụta ihe atụ ebe ọ bụ na ha abụghị isi mmetọ ala.
Hụkwa: Ọmụmaatụ mmetọ n'obodo
A na -akpọ mmetọ sitere n'okike endogenous, a na -akpọkwa ndị sitere n'ọrụ mmadụ exogenous ma ọ bụ anthropogenic.
Mmetụta nke ihe ọ bụla dị na mmetọ ala dabere na ihe dị iche iche:
- Ụdị ihe: ogo itinye uche, njirimara anụ ahụ na kemịkalụ nke ihe ahụ, ogo nsị ya, ogo nke ihe na -emebi emebi na oge obibi ya n'ime ala.
- Ọnọdụ ihu igwe: Ụfọdụ ihe ndị nwere ike imebi ihe na -eme ka mbibi ha ka njọ n'oge udu mmiri. Otú ọ dị, ọnụnọ nke iru mmiri na -amasịkwa ịnyefe ihe na -emetọ ihe site n'ala banye na mmiri.
- Njirimara ala: Ala ndị na -esighi ike ibute ọrịa bụ ndị nwere ọdịnaya kacha elu nke ihe ndị dị ndụ na mineral ụrọ, n'ihi na ha na -ekwe ka mmịpụta ionic dị ọhụrụ. ihe, na -eme ka mbibi ya dị iche iche atọm. Ha nwekwara ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke ihe ndị dị ndụ nwere ike imebi ihe ndị na -emetọ emetọ.
Isi mmetọ ala
Ọla dị arọ: Ha na -egbu egbu ọbụlagodi n'ọbara dị ala. Ihe mmetọ ndị a bụ nsị ụlọ mmepụta ihe na nsị ala.
Microorganisms na -akpata ọrịa: Ha bụ mmetọ nke nwere ike ibute nnukwu anụmanụ, dịka ọmụmaatụ n'ụlọ anụ ụlọ, ma ọ bụ site na nsị ala.
Hydrocarbons: Ha bụ ogige nke carbon na hydrogen atom, nke dị na Mmanụ ala. Ha nwekwara nitrogen, oxygen na sọlfọ. Mmetụta hydrocarbon na -apụta n'ihi ịkwafu na mbubata na ibubata na nbudata ọrụ, nsị site na paịpụ ma ọ bụ ụlọ ọrụ mmepụta ihe, ihe ọghọm.
Mgbapụta hydrocarbon na -emetụta nhazi ala, na -abawanye ikike njigide mmiri ya na akwa elu ya mere na -emetụta ike mmiri ya. Na mgbakwunye, hydrocarbons ha na -agbadata pH nke ala, na -eme ka ọ bụrụ acidic, yabụ na -adabaghị adaba maka ịkọ ma ọ bụ uto nke osisi ọhịa. Ọ na -abawanye manganese, iron na phosphorus dị.
Hụkwa: Isi mmetọ mmiri
Ọgwụ ahụhụ: Ha bụ ihe eji egbu, ịlụ ọgụ ma ọ bụ chụso ụmụ ahụhụ. Enwere ike iji ha n'oge mmepụta, nchekwa, iga ma ọ bụ nhazi nri. Ọ bụrụ na ejiri ha gbochie ọnụnọ ụmụ ahụhụ, a na -akpọ ha ọgwụ ahụhụ. Ọ bụrụ na ejiri ha zere ọnụnọ ahịhịa na -achọghị. Ọgwụ ahụhụ na -emetọ ala mgbe etinyere ya n'ugbo.
Ihe karịrị 98% ụmụ ahụhụ na -erute ebe ọzọ na -abụghị nke a na -achọ. Otu ihe ahụ na -eme na 95% nke ahịhịa ahịhịa. Nke a bụ n'ihi, n'otu aka, na ikuku na -eburu ihe na -egbu egbu na -aga ebe ndị ọzọ, na -emetọ ọ bụghị naanị ala kamakwa Mmiri na ikukummetọ ikuku).
N'aka nke ọzọ, ahịhịa ndụ na -amịkọrọ ihe ọkụkụ nke, tupu ịnwụ anwụ, nnụnụ nwere ike iri ya dị ka nri. Fungicides bụ klaasị na -egbu egbu nke a na -eji alụ ọgụ olu. Ha nwere sọlfọ na ọla kọpa, nke na -emetọ ihe.
Hụkwa: Nnukwu mmetọ ikuku
Ahịhịa: Ihe mkpofu nke nnukwu obodo mepere emepe mepụtara, yana kwa ụlọ ọrụ dị iche iche, bụ otu n'ime ihe ndị na -emetọ ala. Ndị ahịhịa ahịhịaNa mgbakwunye na imetọ ala, ọ na -emepụta gas na -egbu egbu nke na -emetọ ikuku.
Acids. Ndị asịd Mwepụta bụ sọlfọ, nitric, phosphoric, acetic, citric na carbonic acid. Ha nwere ike ibute salinization nke ala, na -egbochi uto nke akwụkwọ nri.
Ngwuputa: Mmetụta gburugburu ebe obibi nke igwupụta ihe na -emetụta mmiri, ikuku na ọbụna na -ebibi odida obodo n'ihi nnukwu mmegharị nke ụwa ọ chọrọ. Mmiri ọdụ (mmiri a na -eji ekpofu ihe mkpofu) na -edobe mercury, arsenic, lead, cadmium, ọla kọpa na ihe ndị ọzọ na -emetọ ala.
Ha nwere ike ijere gị ozi:
- Isi mmetọ ikuku
- Ihe Nlereanya nke Nsogbu Gburugburu Ebe Obibi
- Ihe Nlereanya nke Mmetọ Ala
- Ihe Nlereanya nke Mmetọ Mmiri
- Ihe Nlereanya nke Mmetọ ikuku
- Ọmụmaatụ nke mmetọ n'obodo
