Ndinaya
Ọtụtụ ihe ọmụma ụmụ mmadụ nwetarala n'akụkọ ihe mere eme bụ dabere n'ụdị echiche dị iche iche nke nyere ohere ịkwado ma ọ bụ ịgbagha echicheUsoro ndị a emeela ka e nwee echiche dị mkpa.
Ntọala nke pụtapụtara na -anọchite anya mmụta sayensị. Agbanyeghị, ọtụtụ nghọta ndị ọzọ apụtala site na nlele ma ọ bụ nghọta na nnwale na njehie. A na -akpọ nke a ihe omuma ihe omuma. Ọ bụ ihe ọmụma a na -enweta n'ahụmahụ.
- Hụkwa: Sayensị.
Njirimara
Ọmụma ihe mkpali bụ usoro na enweghị usoro, n'adịghị ka ihe ọmụma sayensị, nke bụ usoro na usoro. Ụdị ihe ọmụma a anaghị anwa iru nkọwa ezi uche dị omimi, opekata mpe ozugbo, kama iji nyere mmadụ aka n'ihe ndị a na -eme kwa ụbọchị.
Ndị ihe omuma ihe omuma N'ọnọdụ ụfọdụ, ọ bụ mmalite mmalite nke ntọala usoro iwu na mkpokọta: ihe atụ ama ama nke apụl Newton, nke butere mmepe nke iwu ndọda ụwa, na -egosi nke a nke ọma.
Ụdị njirimara a ka e ji amata ya zaa ajụjụ ozugbo ma ọ bụ ụfọdụ ihe ndị mmadụ chọrọ. A na -eji ihe ịga nke ọma nke nyocha dị mkpa akpọrọ ihe site na echiche bara uru. Ọ bụ site n'ọmụma ihe siri ike ka onye nkịtị maara eziokwu na usoro ha pụtara.
N'ime ihe ọmụma siri ike, a na -eme nyocha nke ọma n'akụkụ dị iche iche nke ihe a mụrụ, mana onye nyocha anaghị eme ihe ahụ n'onwe ya. Tụkwasị na nke ahụ, ihe omume dị mkpa na -apụta na ihe nyocha, onye nyocha na -ejikọkarị nsonaazụ ya na omume ndị bara uru.
Ike nke ihe ọmụma dị mkpirikpi bụ oke, ruo n'ókè nke na -enye ohere idozi ọnọdụ ugboro ugboro. Enwere naanị omume na nsonaazụ (ma ọ bụ "ntinye" na "ụzọ ọpụpụ"), dị ka igbe ojii. Ọpụrụiche nke ihe ọmụma gbara ọkpụrụkpụ bụ nrube isi nke njirisi dabere na ya.
Ọmụmaatụ nke ihe ọmụma gbara ọkpụrụkpụ
- Tupu meteorology adị, ndị mmadụ amaralarị na mgbe ọtụtụ ọchịchịrị gbara ọchịchịrị, n'ezie mmiri ozuzo na -abịa.
- Mụta asụsụ ala nna, a na -eme ya site na ahụmịhe zuru oke: nwata ahụ ga -amata okwu dị na gburugburu ụlọ ya.
- Ndị ọgwụgwọ ụlọNdị ama ama n'oge ochie ma ọ bụ n'ọtụtụ mpaghara ndị na-enwechaghị ego, ha dabere na ọtụtụ ahụmịhe na-aga nke ọma, kama ịmara ka ha si eme.
- Dị ka ụfọdụ sayensị ndị ọzọ, mmụta gbasara mmadụ na nke sociology ha na -enweta ahụmịhe mmadụ nke ukwuu iji zụlite echiche ha.
- Ọ ga -abụ na nwatakịrị na -ahụ oku na nke mbụ tinye aka gị ịmata ihe ọ bụ, mana mgbe ọkụ gbara gị, ị ga -amụta na ị gaghị eme ya ọzọ.
- Ọtụtụ ndị ọchụnta ego maara ogologo oge ha kwesịrị ịhapụ otu ngwaahịa na ahịa ruo mgbe ọ ruru ọnụ ahịa ya kacha elu, na -emebeghị nyocha ma ọ bụ ọnụ ọgụgụ.
- N'izugbe, ndị ọkụ azụ Oké osimiri na -ama ebe azụ dị, n'agbanyeghị na ha enweghị nkọwa nkọwa iji kwado ya.
- Mgbe nwatakịrị mụtara ịga ije, Ọ na -eme ya site na ihe ọmụma siri ike: ọ na -anwale ọtụtụ ụzọ, ruo mgbe ọ ga -achọpụta nke na -enye ya nsonaazụ kacha mma.
- Ọgwụ nje: Ọtụtụ oge, ndị dọkịta amaghị ihe microorganism na -ebutekarị ọrịa (dịka pharyngitis). Ọ na -eguzobe ọgwụgwọ siri ike na ọgwụ nje na -achịkwa ọtụtụ nje na -ebutekarị pharynx ma na -enyocha mmalite nke onye ọrịa.
- Brines dị ka usoro ichebe nri. Kemgbe oge gboo, mmadụ amalitela ime omume ndị a, mgbe ahụ ọ mụtara na site n'ịwelite osmotic nke nkwadebe nke ukwuu, ọrụ mmiri nwere oke na n'ụzọ dị otu a mmebi nke ngwaahịa site na mmepe nke nje na -egbu oge.
- Ndị Incas na -akọ ọka n'ebe mkpọda ya. Taa, amaara na ụzọ ọrụ ugbo a na -ebelata mmetụta nzere ala n'oge oke mmiri ozuzo ma na -eduga n'ịdị mma nke ọma.
- Disinfection nke ọnyá na sugar. Ebe ọ bụ na nje bacteria na -achọ mmiri iji too, itinye shuga n'ebe a na -ekpughere na -egbochi ụmụ irighiri ihe na -amụba amụba.
Nwere ike ijere gị ozi
- Ihe atụ nke ihe ọmụma sayensị.
